ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ: Μείωση αυτοκτονιών για το 2016 σύμφωνα με την ΕΛ.ΣΤΑΤ
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
09/01/2019
Μείωση αυτοκτονιών για το 2016 σύμφωνα με την ΕΛ.ΣΤΑΤ
Με χαρά υποδεχτήκαμε από την Ελληνική Στατιστική Αρχή τα στοιχεία με τις αιτίες θανάτου στην Ελλάδα για το έτος 2016, τα οποία περιλαμβάνουν μείωση των αυτοκτονιών στις 484 από 529, που είχαν καταγραφεί το 2015.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία για το 2016 παρατηρείται μια πτώση των καταγεγραμμένων θανάτων ως αυτοκτονίες. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, διαφαίνεται, συγκριτικά με το έτος 2015, μια σημαντική αύξηση των θανάτων από πτώσεις (π.χ. πτώση από φυσικά μέρη, κτίρια κ.α.), από πνιγμό (χωρίς να είναι δυνατό να καθοριστεί η υποκείμενη αιτία αυτού), από έκθεση σε καπνό και επιβλαβείς ουσίες και άλλα ατυχήματα, που δυστυχώς δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε σε τι ποσοστό αντιστοιχούν σε περιστατικά αυτοκτονιών.
Αξίζει βέβαια, να σημειωθεί, ότι οι αριθμοί δεν αποτυπώνουν, εκτός από τη συνολική έκταση του ζητήματος δεδομένου του φαινομένου της υποκαταγραφής, τις «παράπλευρες απώλειες» των αυτοκτονιών. Το οικονομικό, κοινωνικό και ανθρώπινο κόστος μίας αυτοκτονίας και των αυτοκαταστροφικών συμπεριφορών, άμεσα και έμμεσα, το οποίο βαραίνει σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο.
Δε θα πρέπει άλλωστε να λησμονούμε, ότι οι 484 αυτοκτονίες που επίσημα καταγράφηκαν για το έτος 2016 σημαίνουν, επίσης, περισσότερες από 9.000 απόπειρες αυτοκτονίας το ίδιο έτος και πάνω από 5.000 άτομα που βιώνουν το πένθος μίας πρόωρης απώλειας ζωής, με σαφείς κοινωνικές, οικονομικές, ψυχικές συνέπειες στις ζωές τους.
Τα συνολικά συγκριτικά στοιχεία μεταξύ των ετών 2014, 2015 και 2016 είναι ενδεικτικά και άκρως διαφωτιστικά.
Στο πλαίσιο των στοιχείων που παρουσιάστηκαν και με δεδομένη την πρώτη παρατήρησή τους οφείλουμε, ως ΚΛΙΜΑΚΑ και Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας, να επισημάνουμε για ακόμη μία φορά την καταλυτική απουσία μέτρων προστασίας της υγείας του πληθυσμού και ιδιαίτερα των ευπαθέστερων, στα πεδία της πρόληψης της αυτοκτονίας και των αυτοκαταστροφικών συμπεριφορών.
Η ανάληψη μέτρων και η εφαρμογή παρεμβάσεων στους άξονες της δημόσιας υγείας και της εξατομικευμένης φροντίδας παραμένουν ακόμη ζητούμενα σε επίπεδο πολιτικών προτεραιοτήτων. Όπως έχουμε επανειλημμένα τονίσει, το 95% των αυτοκτονιών θα μπορούσαν, να έχουν προληφθεί. Η πρόληψη της αυτοκτονίας και των αυτοκαταστροφικών συμπεριφορών απαιτούν την ανάληψη στρατηγικών πρωτοβουλιών σε όλα τα επίπεδα της κοινωνικής πολιτικής, της πολιτικής της υγείας, της εργασίας, προκειμένου η ελληνική κοινωνία να παρέμβει ουσιαστικά για την αποτροπή αυτών των πρόωρων θανάτων.
Οι αυτοκτονίες εκτιμάται ότι στην πραγματικότητα είναι πολύ περισσότερες αυτών που καταγράφονται ενώ δεν υπάρχουν καθόλου στοιχεία για τις μη θανατηφόρες απόπειρες, οι οποίες εκτιμάται ότι είναι 15 – 20 φορές περισσότερες των καταγεγραμμένων αυτοκτονιών.
Παγκοσμίως, είναι δεδομένη η υποκαταγραφή των αυτοκτονιών, γεγονός το οποίο ισχύει σαφώς εντονότερα στη χώρα, λόγω των πολιτισμικών και κοινωνικών ιδιαιτεροτήτων. Η υποκαταγραφή αποδίδεται είτε στη δυσκολία να εξακριβωθεί ότι όντως υπήρχε αυτοκτονική πρόθεση (όπως στην περίπτωση ενός ατυχήματος), είτε σε κοινωνικούς, θρησκευτικούς και άλλους λόγους. Είναι γεγονός, λοιπόν, ότι οι θάνατοι από αυτοκτονία είναι πολύ περισσότεροι από τους επίσημα καταγεγραμμένους. Σ’ αυτήν την κατεύθυνση το Κέντρο για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας έχει αναδείξει σταθερά το ζήτημα της υποκαταγραφής των θανάτων από αυτοκτονία και την αναγκαιότητα περαιτέρω ανάπτυξης των διαδικασιών καταγραφής και αποτύπωσης των αυτοκτονιών, καθώς μια τέτοια προοπτική έχει πολλαπλά οφέλη σε επίπεδο πρόληψης και παρέμβασης.
Ο περιορισμός της υποκαταγραφής και η παραγωγή αξιόπιστων δεδομένων είναι εφικτή μόνο όταν οι αρμόδιοι επιστήμονες που εμπλέκονται στην πιστοποίηση των αιτιών θανάτου παρέχουν όσο το δυνατόν πιο ακριβείς και πλήρεις διαγνώσεις, με περιγραφές των εξωτερικών αιτιών και λογικές ακολουθίες των γεγονότων που οδήγησαν στο θάνατο. Σ’ αυτήν τη βάση, έχουμε προωθήσει στο σύνολο των Ιατροδικαστικών Υπηρεσιών της χώρας καθώς και στα αρμόδια Υπουργεία, παραμέτρους συμπλήρωσης του πιστοποιητικού θανάτου που επιχειρούν να διαφυλάξουν αφενός το έργο του ιατρού, αφετέρου την ακριβή καταγραφή και πιστοποίηση των αδιευκρίνιστων ή βίαιων θανάτων.
Σε σύντομο χρονικό διάστημα το Παρατηρητήριο Αυτοκτονιών της ΚΛΙΜΑΚΑ θα δημοσιεύσει τόσο στοιχεία που προέρχονται από την δική μας καταγραφή για το έτος 2016 όσο και ανάλυση των δεδομένων που δημοσιεύτηκαν από την ΕΛ.ΣΤΑΤ.
