ΕΝ ΤΕΛΕΙ ΕΥΘΥΝΟΜΑΣΤΕ ΚΙ ΕΜΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΕΣ;
Όταν συμβαίνει μία αυτοκτονία, ακούμε αρκετές φορές τις φράσεις «δεν τον/την είχαμε ικανό/ή να το κάνει» ή «δεν περιμέναμε ότι θα πραγματοποιήσει αυτά που έλεγε». Η συχνότητα των λεγομένων αυτών υποδηλώνει παράλληλα ότι ο άνθρωπος που έβαλε τέλος στην ζωή του είχε είτε είχε εκφράσει άμεσα τις αυτοκτονικές σκέψεις του ( ή τον πόνο του ότι δεν αντέχει άλλο να ζει) στο στενό του περιβάλλον ή σε ανθρώπους που είχε καθημερινή επαφή (γείτονες, συνδαιτυμόνες στο καφενείο, υπάλληλοι σε καταστήματα της περιοχής που διέμενε κ.α.) είτε έμμεσα είχε παρουσιάσει μια αλλαγή στην συμπεριφορά του (π.χ. με το να παραμένει σκεπτικός, με το να χάνει βάρος, με το να αποφεύγει την βλεματική επαφή, με το να βιάζεται να τακτοποιήσει διάφορες εκκρεμότητες κ.α.) που υποδήλωνε ότι η ψυχική του υγεία είχε διαταραχτεί.
Aναλογιζόμενοι το γεγονός ότι μία αυτοκτονία δεν αποτελεί ένα αιφνίδιο γεγονός, αναρωτιόμαστε πόσοι συνάνθρωποι μας θα είχαν ζητήσει βοήθεια έγκαιρα εάν το ευρύτερο περιβάλλον τους είχε εκδηλώσει το ενδιαφέρον του προς εκείνους ακούγοντάς τους άκριτα και παροτρύνοντάς τους να μιλήσουν ανοιχτά για αυτά που τους συμβαίνουν.
Η αυτοκτονία αποτελεί ένα νόσημα με πολυπαραγοντική αιτιολογία. Επηρεάζει όλους τους ανθρώπους ανεξάρτητα από το φύλο, την ηλικία, την εθνικότητα, το μορφωτικό, οικογενειακό ή οικονομικό τους επίπεδο. Δεν αποτελεί ένα ξαφνικό γεγονός, σχεδόν πάντα υπάρχουν προειδοποιητικά σημεία που υποδηλώνουν έμμεσα ή άμεσα ότι ένας άνθρωπος σκέφτεται να τερματίσει την ζωή του.
Κάποια από αυτά είναι τα εξής:
o Είναι πολύ θλιμμένος, ανήσυχος ή βρίσκεται σε πανικό
o Κλείνεται στον εαυτό του, απομονώνεται
o Δυσκολεύεται στις σχέσεις του με την οικογένεια και τους φίλους του
o Χάνει το ενδιαφέρον του για δραστηριότητες που πριν τον ευχαριστούσαν
o Πέφτει η απόδοσή του στη δουλειά ή το σχολείο
o Αλλάζει η συμπεριφορά του (γίνεται απαισιόδοξος, ευερέθιστος, απαθής ή εμφανίζει οποιαδήποτε ξαφνική αλλαγή στη συμπεριφορά)
o Μιλά για το θάνατο ή για την αυτοκτονία
o Αναζητά θανατηφόρα μέσα (όπλα, χάπια κλπ)
o Αλλάζουν οι διατροφικές του συνήθειες (έχει αυξημένη όρεξη για φαγητό ή αντίθετα έχει μειωμένη όρεξη και χάνει βάρος)
o Αλλάζουν οι συνήθειες του ύπνου του (έχει αϋπνία ή υπνηλία)
o Αισθάνεται ενοχή, ντροπή, αναξιότητα
o Αισθάνεται απελπισμένος
o Αισθάνεται αβοήθητος
o Αισθάνεται παγιδευμένος, ότι βρίσκεται σε αδιέξοδο
o Έχει την ξαφνική επιθυμία να τακτοποιήσει προσωπικές υποθέσεις (π.χ. συντάσσει τη διαθήκη του)
o Χαρίζει προσωπικά του αντικείμενα
Είναι πιθανό ένας άνθρωπος να σκέφτεται να αυτοκτονήσει χωρίς να αλλάξει η συμπεριφορά του με κάποιον από τους παραπάνω τρόπους. Οποιαδήποτε αναφορά στην αυτοκτονία χρειάζεται να λαμβάνεται πάντα σοβαρά υπόψη. Σε περίπτωση που παρατηρήσετε αυτά τα σημάδια ή κάποια ξαφνική αλλαγή στην συμπεριφορά ενός οικείου σας προσώπου χρειάζεται να απευθυνθείτε το συντομότερο δυνατό σε κάποιον επαγγελματία ψυχικής υγείας ή να καλέσετε άμεσα την 24ωρη Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία 1018.
Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας
Παρατηρητήριο Αυτοκτονιών, ΚΛΙΜΑΚΑ
Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία 1018
Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας