ΚΛΙΜΑΚΑ -Οι επτά αυτοκτονίες που έλαβαν χώρα στην Κρήτη εντός δυο μηνών υποδηλώνουν την ανάδυση μιας συστάδας αυτοκτονιών;
Ως συστάδες ή συμπλέγματα (clusters) αυτοκτονιών ορίζονται οι πολλαπλές αυτοκτονίες που λαμβάνουν χώρα εντός συγκεκριμένου χρονικού πλαισίου και ενίοτε εντός συγκεκριμένου γεωγραφικού χώρου. Τα συμπλέγματα αυτοκτονιών που εμφανίζονται σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα και άσχετα από τον γεωγραφικό εντοπισμό μπορεί να εκκινούν από την προβολή αυτοκτονιών διάσημων προσώπων στα ΜΜΕ. Στην δεύτερη περίπτωση όπου οι συστάδες χαρακτηρίζονται από χρονική και γεωγραφική εγγύτητα μπορεί να αφορούν πολλαπλές αυτοκτονίες εντός ιδρυμάτων, νοσηλευτικών, σωφρονιστικών κλπ., εντός συγκριμένων κοινοτήτων, υποομάδων ή γεωγραφικών περιοχών. Θα μπορούσαμε να υποθέσουμε ότι οι επτά αυτοκτονίες που έλαβαν χώρα στην Κρήτη εντός δυο μηνών υποδηλώνουν την ανάδυση μιας συστάδας αυτοκτονιών; Ενδεχομένως, αν και κάτι τέτοιο θα απαιτούσε ασφαλώς στατιστική ανάλυση των δεδομένων. Γνωρίζουμε ωστόσο ότι η Κρήτη αποτελεί μια περιφέρεια που κατά περιόδους εμφανίζει υψηλούς δείκτες θανάτων από αυτοκτονία σε σύγκριση με άλλες περιφέρεις της Ελλάδος. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ το 2015 είχαμε στην Κρήτη κατά μέσο όρο 4 (4,08) αυτοκτονίες το μήνα.
Η έγκαιρη ανίχνευση αναδυόμενων συστάδων αυτοκτονιών μπορεί να αξιοποιηθεί προληπτικά για τον περιορισμό της διάδοσης μιμητικών συμπεριφορών και της χρονικής και γεωγραφικής εξάπλωσης των ίδιων των συστάδων. Σε αυτή τη βάση, τα διάφορα πλαίσια στα οποία ανήκουμε όπως η οικογένεια, η παρέα, το σχολείο, το πανεπιστήμιο, το εργασιακό περιβάλλον, η γειτονιά κ.α. μπορούν να ανιχνεύσουν πιθανές αλλαγές ή/και προειδοποιητικά σημάδια του ατόμου που μπορεί να σκέφτεται την αυτοκτονία. Είναι σημαντική η εμπλοκή του περιβάλλοντος του ατόμου και η, εν τέλει, ανάληψη ευθυνών για μία αυτοκαταστροφική συμπεριφορά, ιδιαιτέρως δε όταν παρατηρείται επαναληπτικότητα είτε στο ίδιο άτομο είτε σε άτομα κοινού οικογενειακού ή τοπικού πλαισίου. Κάποιος που σκέφτεται να αυτοκτονήσει συνήθως εμφανίζει ένα ή περισσότερα σημάδια στη συμπεριφορά του. Τα σημάδια μπορεί να είναι λεκτικά ή/και όχι. Κάποιος μπορεί να φαίνεται πολύ θλιμμένος, ανήσυχος, να κλείνεται στον εαυτό του και να δυσκολεύεται στις σχέσεις του. Ίσως χάνει το ενδιαφέρον του για δραστηριότητες που πριν τον ευχαριστούσαν και αλλάζει τις συνήθειες ύπνου και διατροφής. Μπορεί να αισθάνεται ενοχή, ντροπή και απελπισία. Κάποιοι εμφανίζουν μια ξαφνική επιθυμία να τακτοποιήσουν προσωπικές υποθέσεις (π.χ. συντάσσουν τη διαθήκη τους) ή/και χαρίζουν τα προσωπικά τους αντικείμενα. Μπορεί να μιλούν ανοιχτά για την επιθυμία τους και την πρόθεση τους να πεθάνουν και να αναζητούν θανατηφόρα μέσα. Είναι πιθανό ένας άνθρωπος να σκέφτεται να αυτοκτονήσει χωρίς να αλλάζει όλα τα παραπάνω στη συμπεριφορά του. Εάν αναγνωρίσετε κάτι από τα παραπάνω σε κάποιο κοντινό σας πρόσωπο υπάρχει τρόπος να τον/την βοηθήσετε. Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες σε αυτόν τον σύνδεσμο http://suicide-help.gr/ean-anusixeite-gia-kapoion-diko-sas/ ή να επικοινωνήσετε με την 24ωρη γραμμή για την πρόληψη της αυτοκτονίας στον αριθμό 1018.