ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ: Αυτοκτονίες σε Σταθμούς Μετρό & Τρένων
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
28/05/2015
Αυτοκτονίες σε Σταθμούς Μετρό & Τρένων
«Κάποιος πήδηξε μπροστά από το τρένο μου, και άλλαξε για πάντα τη ζωή μου».
Διεθνείς έρευνες στο πεδίο των αυτοκασταστροφικών συμπεριφορών και της αυτοκτονικότητας, καταδεικνύουν ότι οι απόπειρες αυτοκτονίας και οι αυτοκτονίες που πραγματοποιούνται σε σταθμούς Μετρό και τρένων, εκτός της προφανούς απώλειας ζωής ή σωματικής και κλινικής βλάβης, έχουν σαφείς ψυχολογικές αλλά και κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις στις εταιρείες διαχείρισης μέσων μεταφοράς, στους εργαζόμενους και τους μάρτυρες του συμβάντος.
Ενδεικτικά, σύμφωνα με σχετική μελέτη, 16,3% των οδηγών που τραυμάτισαν ή σκότωσαν κάποιον παρουσίασαν διαταραχή μετατραυματικού στρες, κατάθλιψη ή άλλες αγχώδεις διαταραχές, ενώ 39,5% εμφάνιζαν συμπτωματολογία φοβικής αγχώδους διαταραχής ένα μήνα μετά το περιστατικό.
Στην Ελλάδα, έχουν πραγματοποιηθεί 11 αυτοκτονίες από το 2010 σε σταθμούς του μετρό, του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου και του προαστιακού (σύμφωνα με τις καταγραφές του Κέντρου για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας και τις σχετικές δημοσιεύσεις). Ανησυχητική είναι η διαπίστωση ότι, το πρώτο 5μηνο του 2015 έχουν καταγραφεί 3 αυτοκτονίες σε σταθμούς, ενώ αντίστοιχα 3 έχουν καταγραφεί για ολόκληρο το προηγούμενο έτος.
Επισημαίνεται ότι δεν περιλαμβάνονται απόπειρες αυτοκτονίας και αυτοκτονίες που δε δημοσιοποιήθηκαν.
Η πλειοψηφία των αυτοκτονιών έχουν πραγματοποιηθεί σε σταθμούς ΗΣΑΠ από άνδρες (σε αναλογία 10:1 σε σύγκριση με τις γυναίκες).
Δεδομένης της ευρείας δημοσιοποίησης που λαμβάνουν τα σχετικά περιστατικά αυτοκτονιών σε σταθμούς μετρό και τρένων, αλλά κυρίως της υπάρχουσας παγκόσμιας βιβλιογραφίας, η οποία αναδεικνύει ως τμήμα των βέλτιστων πρακτικών πρόληψης της αυτοκτονίας τις παρεμβάσεις στα εν λόγω σημεία, απαιτείται η εφαρμογή εκείνων των μέτρων τα οποία όχι μόνο θα λειτουργήσουν αποτρεπτικά αλλά θα συντελέσουν αποτελεσματικά στην ευαισθητοποίηση στο πεδίο της πρόληψης της αυτοκτονίας.
Ο περιορισμός της πρόσβασης σε σημεία υψηλής επικινδυνότητας, αποτελεί άλλωστε βασικό στοιχείο των ολιστικών στρατηγικών για την πρόληψη της αυτοκτονίας, με τις ισχυρότερες ενδείξεις αποτελεσματικότητας.
Αν και θεωρείται ικανοποιητική η εξαγγελία της ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε., σχετικά με το σύστημα θυρών επί των αποβάθρων που θα διαθέτει το Μετρό της Θεσσαλονίκης, επισημαίνεται ότι δεν έχουν εφαρμοσθεί αντίστοιχα προστατευτικά μέτρα τόσο στο Μετρό της Αθήνας όσο και στους σιδηροδρομικούς σταθμούς. Η σήμανση και η τοποθέτηση πινακίδων με σαφή αναφορά σε τηλεφωνικές γραμμές άμεσης βοήθειας, τα χαντάκια απορροής, τα πλέγματα κάθετης κίνησης, η αύξηση του φωτισμού αποτελούν ενδεικτικά φυσικά μέτρα αποτροπής των αποπειρών αυτοκτονίας και των αυτοκτονιών στους σταθμούς. Σε συνδυασμό με μη φυσικά μέτρα, όπως η παρουσία προσωπικού ασφαλείας, η μείωση της ταχύτητας των συρμών κατά την είσοδο στο σταθμό, και άλλες σχετικές παρεμβάσεις, μπορεί να επιτευχθεί η ουσιαστική πρόληψη των αυτοκτονιών που πραγματοποιούνται στους σταθμούς, με χαμηλό κόστος και άμεσα αποτελέσματα. Επιπρόσθετα, αυτού του τύπου οι χαμηλού κόστους παρεμβάσεις, έχουν επιπλέον οφέλη αναφορικά με τη μείωση των καθυστερήσεων, την πρόληψη ατυχημάτων ή κακόβουλων πράξεων καθώς και τη συνολική αποφυγή των επιπτώσεων σε επιβάτες και προσωπικό.
Κάθε αυτοκτονία είναι ένα τραγικό γεγονός με εκτεταμένες συνέπειες αλλά και ευθύνες. Είναι ένα θέμα που αφορά τις οικογένειες, τους φίλους, τις κοινότητες, τις κυβερνήσεις και πολλούς άλλους. Οι φορείς των μεταφορικών μέσων σταθερής τροχιάς δεν είναι απρόσβλητοι και δεν μπορούν να παραμένουν ανενεργοί.
Σ’ αυτό το βίντεο, ο Paul, οδηγός τρένου, μιλά για το συνταρακτικό αντίκτυπο μίας αυτοκτονίας. «Κάποιος πήδηξε μπροστά από το τρένο μου, και άλλαξε για πάντα τη ζωή μου».
__________________________________________________________________________
Η ΚΛΙΜΑΚΑ είναι ένας κοινωνικός φορέας, μη κυβερνητικός οργανισμός που ιδρύθηκε το 2000 και δραστηριοποιείται τόσο στην παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας όσο και στην υλοποίηση προγραμμάτων κοινωνικής ενσωμάτωσης αποκλεισμένων πληθυσμιακών ομάδων στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Σε ένα πρώτο επίπεδο οι δράσεις και τα προγράμματα του φορέα στοχεύουν στην πολύπλευρη ενδυνάμωση των κοινωνικά αποκλεισμένων στις κατευθύνσεις: της υιοθέτησης ενεργού ρόλου απέναντι στη ζωή, της υπεύθυνης διεκδίκησης των δικαιωμάτων, της σταδιακής αυτονόμησης και της ισότιμης ένταξης στον κοινωνικό ιστό.
Απώτεροι στόχοι των δράσεων του φορέα αποτελούν:
∙ Η ανάπτυξη του ανθρώπινου και κοινωνικού κεφαλαίου για την αντιμετώπιση του κοινωνικού αποκλεισμού.
∙ Η ισότητα των ευκαιριών πρόσβασης και απολαβής των κοινωνικών αγαθών
∙ Η προαγωγή της ψυχικής υγείας
∙ Η αύξηση της κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης
Η ΚΛΙΜΑΚΑ λειτουργεί από το 2007, τη Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία με το νούμερο 1018. Η Γραμμή λειτουργεί σε εικοσιτετράωρη βάση, 7 ημέρες την εβδομάδα και δέχεται κλήσεις από κινητό ή σταθερό τηλέφωνο, από όλες τις περιοχές της Ελλάδας, με αστική χρέωση. Οι κλήσεις είναι ανώνυμες και εμπιστευτικές.
Απευθύνεται σε:
– Ανθρώπους που σκέφτονται να αυτοκτονήσουν
– Ανθρώπους που έχουν αποπειραθεί να αυτοκτονήσουν στο παρελθόν
– Ανθρώπους με αυτοκαταστροφική συμπεριφορά
– Ανθρώπους που βιώνουν την απώλεια ή ανησυχούν για κάποιο δικό τους άνθρωπο
Η Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία εντάσσεται από τον Απρίλιο του 2012 στο πλαίσιο του Κέντρου Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας, το οποίο λειτουργεί από την ΚΛΙΜΑΚΑ, με την υποστήριξη του Υπουργείου Υγείας. Στο Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψης της Αυτοκτονίας, ειδικά εκπαιδευμένοι, επαγγελματίες ψυχικής υγείας αναλαμβάνουν την θεραπευτική αντιμετώπιση ατόμων που έχουν εκδηλώσει αυτοκτονική συμπεριφορά. Επίσης, η ΚΛΙΜΑΚΑ αναπτύσσει ένα σύνολο δράσεων εκπαίδευσης, ενημέρωσης – ευαισθητοποίησης καθώς και ερευνητικό έργο, ενώ συμμετέχει, ως οργανωτικό μέλος, και εθνικός αντιπρόσωπος φορέας, στη Διεθνή Ένωση για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας (International Association for Suicide Prevention – IASP), φορέας ο οποίος αποτελεί το ανώτερο όργανο για την κατάρτιση στρατηγικών στον τομέα της πρόληψης αλλά και των ερευνητικών διαδικασιών, σε καθεστώς συνηγορίας με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.