Αυτοκτονίες αστυνομικών τα έτη 2015 – 2022
Σύμφωνα με τα δεδομένα του Παρατηρητηρίου Αυτοκτονιών του Κέντρου Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας της ΚΛΙΜΑΚΑ από το 2015 έως και το 2022 έχουν καταγραφεί περισσότερες από 50 αυτοκτονίες αστυνομικών (εν ενεργεία και αποστράτων). Η πλειοψηφία ήταν άντρες ηλικίας 45 – 49 ετών και η πιο συχνή μέθοδος αποτέλεσε ο αυτό – πυροβολισμός. Οι αριθμοί αυτοί σε καμιά περίπτωση δεν αποτυπώνουν την συνολική διάσταση του ζητήματος καθώς η υποκαταγραφή τέτοιων περιστατικών είναι δεδομένη τόσο σε διεθνές όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο ενώ δεν υπάρχουν καθόλου επίσημα καταγεγραμμένα στοιχεία για τις απόπειρες αυτοκτονίας ή τις αυτοτραυματικές συμπεριφορές τόσο στην συγκεκριμένη ομάδα πληθυσμού όσο και σε γενικό επίπεδο.
Οι αστυνομικοί όπως και το προσωπικό των σωμάτων ασφαλείας εν γένει αποτελούν ομάδα υψηλού κινδύνου για αυτοκτονία. Υπολογίζεται πως οι εργαζόμενοι σε τέτοια πλαίσια παρουσιάζουν δύο με τρεις φορές υψηλότερους δείκτες θνησιμότητας αυτοκτονίας από ότι ο γενικός πληθυσμός. Με βάση την διεθνή βιβλιογραφία, παράγοντες που σχετίζονται με αυτό σχετίζονται με την «φύση» το ίδιου του επαγγέλματος: Οι αστυνομικοί εκτίθεται συχνά σε ακραία στρεσογόνες και τραυματικές καταστάσεις που εμπεριέχουν την έκθεση σε επαπειλούμενο θάνατο, την χρήση βίας και την χρόνια έκθεση στο στρες. Επιπλέον, οι δυσμενείς εργασιακές συνθήκες, η έλλειψη ύπνου και συνεχής καταπόνηση επιφέρουν σαφείς σωματικές και ψυχολογικές συνέπειες στα άτομα αυτά. Ένα μεγάλο ποσοστό αναφέρει συμπτώματα διαταραχής μετατραυματικού στρες και burn out ενώ υπολογίζεται ότι ο επιπολασμός της κατάθλιψης ανάμεσα στους εργαζόμενους της αστυνομίας είναι 10,6% με 14,6 %. Παράλληλα, η πρόσβαση που διαθέτουν σε θανατηφόρα όπλα αυξάνει κατακόρυφα τον κίνδυνο της αυτοκτονίας.
Απαιτείται η άμεση αναθεώρηση του πλαισίου ψυχιατρικής και ψυχολογικής αξιολόγησης των νέων αστυνομικών καθώς και η επανάληψη και επικαιροποίηση των σχετικών διαδικασιών ανά τακτά χρονικά διαστήματα, προκειμένου να διασφαλισθεί ότι οι άνθρωποι αυτοί διαθέτουν έναν ικανοποιητικό βαθμό ψυχικής σταθερότητας και ανθεκτικότητας. Η ΚΛΙΜΑΚΑ επανειλημμένα έχει προτείνει συγκεκριμένες παρεμβάσεις σ’ αυτήν την κατεύθυνση, ενώ, παράλληλα, έχουν συγγραφεί και εκδοθεί δύο εγχειρίδια για την πρόληψη της αυτοκτονίας, απευθυνόμενα στα σώματα ασφαλείας.
Επιπρόσθετα, μετά από περιστατικά αυτοκτονίας, κρίνεται σκόπιμη η διεξαγωγή ψυχολογικών αυτοψιών προκειμένου όχι μόνο να υποστηριχθούν οι οικογένειες, οι οικείοι, οι αυτόπτες μάρτυρες και το επαγγελματικό (και μη) περιβάλλον του αυτόχειρα, αλλά και να αναδειχθούν εκείνες οι ελλείψεις, αδυναμίες ή παρεμβάσεις, η αντιμετώπιση και υλοποίηση των οποίων θα μπορούσαν να λειτουργήσουν προληπτικά.
Βιβλιογραφία:
ΚΛΙΜΑΚΑ ΜΚΟ (2017, Μάιος) Εκπαίδευση της αστυνομίας για την παρέμβαση στην αυτοκτονία.
Miller, L. (2005). Police officer suicide: causes, prevention, and practical intervention strategies. 7 (2) 101-14.
Stuart, H. (2008). Suicidality among police. Current Opinion in Psychiatry. 21(5):505-9.
Wang Z, Inslicht SS & Metzler TJ. (2010). A prospective study of predictors of depression symptoms in police. Psychiatry Res. 175:211–6.