ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥ ΤΟΥ ΕΚΑΒ
Με λύπη διαβάσαμε την πρόσφατη δημοσίευση της αυτοκτονίας ενός εργαζομένου του ΕΚΑΒ του νοσοκομείου Καρδίτσας. Ο θανών ήταν άντρας, ηλικίας 59 ετών και έβαλε τέλος στην ζωή του με απαγχονισμό στην αποθήκη του χώρου εργασίας του. Χωρίς να γνωρίζουμε, ακόμη, ακριβείς λεπτομέρειες για το περιστατικό θεωρούμε ότι για μία ακόμη φορά έλαβε χώρα ένας άδικος και πρόωρος θάνατος που θα μπορούσε να είχε προληφθεί.
Σύμφωνα με πρόσφατα ερευνητικά δεδομένα οι αυτοκτονίες εντός επαγγελματικών πλαισίων στις Η.Π.Α. έχουν αυξηθεί κατά 40% από το 2000 έως και σήμερα. Επιπρόσθετα, ενώ είναι γνωστό ότι οι εργαζόμενοι στον χώρο της υγείας (π.χ. κλινικοί ιατροί, νοσηλευτικό προσωπικό κλπ.) διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο να κινητοποιηθεί η ευαλωτότητα τους σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό, παρόλα αυτά, λίγη προσοχή έχει δοθεί στους ανθρώπους που ασκούν σχετικά με την υγεία επαγγέλματα όπως οι τραυματιοφορείς. Σε μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2019 από το Πανεπιστήμιο του Bristol στο Ηνωμένο Βασίλειο βρέθηκε ότι το ο κίνδυνος αυτοκτονίας ανάμεσα σε άντρες που ασκούν παραϊατρικά επαγγέλματα ήταν 75% υψηλότερος σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό.
Οι εργαζόμενοι σε πληρώματα ασθενοφόρων αποτελεί μία «αόρατη» ομάδα του πληθυσμού οι οποίοι εκτίθενται καθημερινά σε ακραία στρεσσογόνες και ψυχοπιεστικές καταστάσεις ενώ, εκτός των άλλων, είναι και οι άνθρωποι που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή επαφής, όπως και οι εργαζόμενοι σωμάτων ασφαλείας, με άτομα που έχουν αποπειραθεί να αυτοκτονήσουν ή έχουν αυτοκτονήσει. Όπως έχουμε αναφέρει ξανά και στο παρελθόν, η συνεχή έκθεση σε περιστατικά αυτοκτονίας αυξάνει τον κίνδυνο της αυτοκτονίας στα άτομα που έχουν εκτεθεί σε αυτήν.
Οι περισσότεροι άνθρωποι περνούν τον περισσότερο χρόνο της ημέρας τους εντός της εργασίας τους. Ως εκ τούτου, τα εργασιακά πλαίσια διαδραματίζουν κομβικό ρόλο στην πρόληψη της αυτοκτονίας και οφείλουν να δημιουργούν περιβάλλοντα με άξονα την προαγωγή της ψυχικής υγείας και την προώθηση της συμπεριφοράς αναζήτησης βοήθειας.
Πιθανές αλλαγές στην εικόνα ενός συναδέλφου όπως π.χ. το να έχει συνεχόμενα πεσμένη διάθεση, σκυθρωπή έκφραση, να απομονώνεται, να εκφράζει αισθήματα απελπισίας και αδιεξόδου, να είναι ευερέθιστος ή επιθετικός, να παρουσιάζει συχνά μειωμένη επίδοση στην εργασία ή/και να προβαίνει επανειλημμένα στην χρήση αναρρωτικών αδειών οφείλει να κινητοποιήσει το ευρύτερο εργασιακό περιβάλλον (συναδέλφους και εργοδότες) όσον αφορά την ύπαρξη αυτοκτονικών σκέψεων. Με μία απλή εκδήλωση ενδιαφέροντος μέσα από ερωτήσεις όπως «Είσαι καλά;», «Πως βλέπεις τα πράγματα;», «Πως βλέπεις την ζωή;» με άκριτη και ψύχραιμη στάση μπορεί να λειτουργήσει ως ένα πλέγμα κατανόησης αλλά και προστασίας της ζωής των ατόμων που παλεύουν με την ευαλωτότητα της ψυχικής τους υγείας και να τα κινητοποιήσει ώστε να αναζητήσουν βοήθεια.
Επιπρόσθετα, η αυτοκτονία εντός ενός επαγγελματικού χώρου αποτελεί τραγικό γεγονός τόσο για το οικείο περιβάλλον του αυτόχειρα όσο και για τους συναδέλφους του που εκτέθηκαν ή επηρεάστηκαν από την αυτοκτονία. Οι επιζώντες αυτοκτονίας (άνθρωποι από το οικείο περιβάλλον ατόμου που αυτοκτόνησε και άτομα που εκτέθηκαν στην αυτοκτονία του) συνήθως βιώνουν υψηλά αισθήματα ντροπής, τύψεων, θυμού, απόρριψης και αίσθησης ατομικής ευθύνης που δεν μπόρεσαν να αποτρέψουν τον θάνατο του ατόμου.
Προς αυτήν την κατεύθυνση, η διεξαγωγή της ψυχολογικής αυτοψίας, ενός κλινικού και ερευνητικού εργαλείου ανάλυσης αυτοκτονιών με αναδρομικό χαρακτήρα η οποία εφαρμόζεται από ετών στο Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας της ΚΛΙΜΑΚΑ, μπορεί να λειτουργήσει τόσο ως ένα θεραπευτικό εργαλείο για να υποστηριχθούν οι οικογένειες, οι οικείοι, οι αυτόπτες μάρτυρες και το επαγγελματικό (και μη) περιβάλλον του αυτόχειρα, αλλά και ως μέσο για να διερευνηθούν και να αναδειχθούν τα αίτια μιας αυτοκτονίας αλλά πιθανές παραλείψεις των οποίων η αντιμετώπιση θα απέτρεπε έως και το 95% των αυτοκτονιών.
Στην ΚΛΙΜΑΚΑ δηλώνουμε την διαθεσιμότητά μας να υποστηρίξουμε τους οικείους, τους συγγενείς, το φιλικό περιβάλλον αλλά και κάθε έναν που μπορεί να έχει υπάρξει αυτόπτης μάρτυρας της αυτοκτονίας ή έχει βιώσει με οποιονδήποτε τρόπο αυτήν την τραγική απώλεια μέσα από την 24ωρη Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία – 1018 καθώς και μέσω της παροχής των υπηρεσιών της στο πλαίσιο του Κέντρου Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας.
——————————————————————————
Κατσαδώρος Κυριάκος, Ψυχίατρος και Επιστημονικός Διευθυντής της ΚΛΙΜΑΚΑ
Ζαφειροπούλου Δήμητρα – Ψυχολόγος, Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας, ΚΛΙΜΑΚΑ
Πλουμή Βασιλική – Στατιστικολόγος, Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας, ΚΛΙΜΑΚΑ
Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας
Παρατηρητήριο Αυτοκτονιών, ΚΛΙΜΑΚΑ
Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία 1018
Ευμολπιδών 30-32, Κεραμεικός
Τηλ. 210-3417160-3
help@suicide-help.gr