Η ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΚΟΤΗΤΑ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΠΟΥ ΠΑΣΧΟΥΝ ΑΠΟ ΚΑΡΚΙΝΟ
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο ιατρικό περιοδικό JAMA Oncology από το Πανεπιστήμιο του Harvard τα ποσοστά των αυτοκτονιών ανάμεσα σε ανθρώπους που πάσχουν από καρκίνο είναι σημαντικά υψηλότερα ανάμεσα στους νοσούντες που υποβλήθηκαν σε κάποια χειρουργική επέμβαση σε διάστημα ακόμη και τριών ετών μετά το χειρουργείο. Οι ερευνητές αποδίδουν το εύρημα αυτό σε παράγοντες που αφορούν τόσο την ίδια την εγχείρηση (προσδοκίες σε σχέση με το αποτέλεσμα της επέμβασης, μετεγχειρητικές επιπλοκές κλπ) αλλά και στην υψηλή συνοσηρότητα των χρονιών ασθενειών όπως ο καρκίνος με τις ψυχικές διαταραχές. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι τα υψηλότερα ποσοστά καταγράφηκαν από ογκολογικούς ασθενείς τελικού σταδίου.
Με βάση τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.) ο καρκίνος αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες θανάτου παγκοσμίως κοστίζοντας την ζωή σε 10.000.000 άτομα για το 2020. Στην Ελλάδα, για το ίδιο έτος οι θάνατοι από νεοπλάσματα ανήλθε περίπου στους 30.000 σε συμφωνία με τα πρόσφατα δεδομένα της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
Οι άνθρωποι που πάσχουν από καρκίνο αντιμετωπίζουν 2 – 3 φορές υψηλότερο κίνδυνο αυτοκτονίας σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό ενώ εκτιμάται ότι ο κίνδυνος αυτός παραμένει ακόμη και 15 χρόνια έπειτα από την διάγνωση. Η σύνδεση της νόσου με την συνύπαρξη ψυχικών διαταραχών είναι καλά τεκμηριωμένη στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα. Εκτιμάται ότι έως και το 40% των πασχόντων από καρκίνο θα νοσήσουν από μείζονα κατάθλιψη, έναν από τους ισχυρότερους παράγοντες κινδύνου για αυτοκτονία, ενώ είναι άγνωστος ο αριθμός των αυτοκτονιών εντός της συγκεκριμένης ομάδας του πληθυσμού λόγω της υποκαταγραφής των θανάτων η οποία είναι ακόμη μεγαλύτερη από την επικρατούσα.
Σύμφωνα με πρόσφατα δεδομένα του Παρατηρητηρίου Αυτοκτονιών του Κέντρου Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας της ΚΛΙΜΑΚΑ το 10% με 15% των αυτοχείρων για το έτος 2022 έπασχε από κάποια χρόνια σωματική ασθένεια ενώ η παρουσία του αναφέρεται συχνά ως εκλυτικός παράγοντας κινητοποίησης αυτοκαταστροφικών σκέψεων και συμπεριφορών σε καλούντες της 24ωρης Γραμμής Παρέμβασης για την Αυτοκτονία – 1018.
Δεδομένου του γεγονότος ότι οι ασθενείς με χρόνιες σωματικές ασθένειες όπως ο καρκίνος έρχονται συνεχόμενα σε επαφή με υπηρεσίες υγείας ο τακτικός προσυμπτωματικός έλεγχος της ψυχικής τους κατάστασης και διερεύνησης του αυτοκτονικού ιδεασμού από τους επαγγελματίες υγείας, μία πρακτική που συστήνεται διεθνώς από την ιατρική κοινότητα, κρίνεται παραπάνω από επιβεβλημένη ιδιαίτερα σε κρίσιμες περιόδους όπως ο πρώτος χρόνος λήψης της διάγνωσης για την νόσο όπως και το διάστημα πριν και μετά από μία χειρουργική επέμβαση. Προς αυτήν την κατεύθυνση, η χρήση ψυχομετρικών εργαλείων όπως το Patient Health Questionnaire (PHQ-9) θα μπορούσε να είναι βοηθητική σε μία πρώτη εκτίμηση για την ανίχνευση καταθλιπτικών συμπτωμάτων και της αυτοκτονικότητας επικουρικά με την κλινική εκτίμηση.
—————————————————————————-
Κατσαδώρος Κυριάκος, Ψυχίατρος και Επιστημονικός Διευθυντής της ΚΛΙΜΑΚΑ
Ζαφειροπούλου Δήμητρα – Ψυχολόγος, Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας, ΚΛΙΜΑΚΑ
Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας
Παρατηρητήριο Αυτοκτονιών, ΚΛΙΜΑΚΑ
Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία 1018
Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας
Ευμολπιδών 30-32, Κεραμεικός
Τηλ. 210-3417160-3
help@suicide-help.gr