Σταθερά Υψηλά τα Ποσοστά Αυτοκτονιών στη Μέση Ηλικία
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία (ΕΛ.ΣΤΑΤ.) τα δεδομένα της οποίας επεξεργάζεται και αναλύει το Παρατηρητήριο Αυτοκτονιών της ΚΛΙΜΑΚΑ, αν και διαχρονικά οι υψηλότεροι δείκτες αυτοκτονίας σημειώνονται από τα άτομα ηλικίας 85 ετών και άνω, υψηλά ποσοστά αυτοκτονιών σημειώνονται σχεδόν πάντα από ανθρώπους παραγωγικών ηλικιών. Αυτό επιβεβαιώνεται και από τα δεδομένα που συλλέγει το Παρατηρητήριο Αυτοκτονιών για την τελευταία 3ετία όπου τα άτομα ηλικίας 40 έως 59 ετών καταγράφουν τα υψηλότερα ποσοστά αυτοκτονιών έπειτα από την ηλικιακή ομάδα των 65+.
Επιπλέον, με βάση τα στοιχεία του Παρατηρητηρίου για το 2023, σε επίπεδο περιφέρειας στην Κρήτη και την Θεσσαλία οι άνθρωποι ηλικίας 55+ τείνουν να αποτελούν την πρώτη ομάδα όπου έχουν καταγραφεί οι περισσότερες αυτοκτονίες έως και σήμερα σε σύγκριση με τις υπόλοιπες ηλικιακές ομάδες, ενώ στα μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα και Θεσσαλονίκη) οι περισσότερες αυτοκτονίες έως σήμερα τείνουν να καταγράφονται από υπερήλικα άτομα και έπειτα από άτομα παραγωγικών ηλικιών.
Οι άνθρωποι που ανήκουν συνήθως στο παραγωγικό πληθυσμό της χώρας αποτελούν μία ομάδα με χαρακτηριστικά που διαφέρουν σε σύγκριση με τα άτομα που ανήκουν σε άλλες ηλικιακές ομάδες (π.χ. νεαρή και ύστερη ενήλικη ζωή). H μέση ηλικία αποτελεί μια περίοδος στην ζωή των ατόμων όπου συμβαίνουν μία πληθώρα από θετικά και αρνητικά ψυχοπιεστικά γεγονότα και αλλαγές της ζωής (γάμος, γέννηση ενός παιδιού, προαγωγή, ανεργία, διαζύγιο, παρουσία ενός σοβαρού προβλήματος υγείας κ.α.) στα οποία καλούνται να ανταπεξέλθουν ή/και να προσαρμοστούν και κινητοποιούν την υπάρχουσα ευαλωτότητα τους, δηλαδή, την ευπάθεια τους ως προς την εκδήλωση ψυχικών παθήσεων. Η πιθανότητα αυτής της ευπάθειας αυξάνεται εντονότερα όταν υπάρχει οικογενειακό κληρονομικό ιστορικό. Επιπλέον, περιβαλλοντικοί παράγοντες που σχετίζονται με τη μέση ηλικία περιλαμβάνουν την ανάγκη συμμόρφωσης των ατόμων στις κοινωνικές επιταγές και την εκπλήρωση των κοινωνικών ρόλων. Σε επαρχιακές πόλεις, το τελευταίο είναι ιδιαίτερα έντονο και, σε συνδυασμό με το στίγμα γύρω από τις ψυχικές ασθένειες, μπορεί να αποτελέσει εμπόδιο για τα άτομα να αναζητήσουν βοήθεια.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ψυχιατρική Εταιρεία 1 στους 6 ανθρώπους θα βιώσει ένα τουλάχιστον καταθλιπτικό επεισόδιο καθ΄ ολη την διάρκεια της ζωής του. Οι άνθρωποι άνω των 40 είτε βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο να παρουσιάσουν ένα μείζον καταθλιπτικό επεισόδιο είτε έχουν βιώσει ήδη από νεαρή ηλικία κάποιο/α καταθλιπτικά επεισόδια τα οποία είναι πιθανό να έχουν λειτουργήσει επιβαρυντικά και να έχουν επηρεάσει την λειτουργικότητά τους μακροπρόθεσμα.
Η ανάγκη διερεύνησης του ζητήματος της αυτοκτονίας στην μέση ενήλικη ζωή αποτελεί κρίσιμης σημασίας. Χρειάζεται περεταίρω έρευνα προκειμένου να διασαφηνιστούν εξατομικευμένα οι παράγοντες κινδύνου που αφορούν την συγκεκριμένη ομάδα του πληθυσμού. Επιπρόσθετα, στην μέση ηλικία οι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να έχουν να έχουν απευθυνθεί ήδη μία φορά στην ζωή τους σε επαγγελματία ψυχικής υγείας ή να έχουν λάβει κάποια φαρμακευτική αγωγή, για αυτόν τον σκοπό η παροχή κατάλληλης και εξατομικευμένης φροντίδας είναι απαραίτητη για την προτροπή των ατόμων να αναγνωρίζουν πότε κινητοποιείται η ευαλωτότητα τους και να αναζητούν έγκαιρα επαγγελματική βοήθεια.
