ΠΡΟΣΕΓΓΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ ΤΟ 2022
Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία του Παρατηρητηρίου Αυτοκτονιών του Κέντρου για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας της ΚΛΙΜΑΚΑ η Κρήτη αποτελεί, έως τώρα, την περιφέρεια με τις περισσότερες αυτοκτονίες σε σύγκριση με τον αριθμό των υπόλοιπων περιφερειών της Ελλάδος.
Αναλυτικότερα, από την 1η Ιανουαρίου 2022 έως και σήμερα, το 17% του συνολικού αριθμού των αυτοκτονιών έχουν σημειωθεί στην Ελλάδα αφορά την περιφέρεια της Κρήτης, συγκεντρώνοντας έως τώρα το μεγαλύτερο ποσοστό θανάτων.
Όπως και στις υπόλοιπες περιφέρειες, η πλειοψηφία των αυτοχείρων είναι άντρες σε ποσοστό 82%. Η ηλικιακή ομάδα στην οποία συγκεντρώνονται οι συχνότερες αυτοκτονίες αποτελεί εκείνη των ηλικιωμένων ατόμων, άνθρωποι οι οποίοι είναι λιγότερο πιθανό να αναζητήσουν βοήθεια ιδιαίτερα λόγω του φόβου του στίγματος το οποίο είναι ιδιαίτερα έντονο στην συγκεκριμένη περιφέρεια και διαδεδομένων διαστρεβλωμένων αντιλήψεων σε σχέση με την ψυχική υγεία και την αντιμετώπιση των ψυχολογικών προβλημάτων.
Σε σχέση με την μέθοδο, σε αντίθεση με αυτό που ενδεχομένως θα περίμενε κανείς λόγω της διαδεδομένης νόμιμης ή μη οπλοκατοχής, η πιο συχνή μέθοδος αποτέλεσε ο απαγχονισμός γεγονός που πιθανώς αντανακλά, ενδεχομένως, την ισχυρή πρόθεση των ατόμων να θέσουν τέλος στην ζωή τους η οποία φαίνεται πως δεν σχετίζεται απαραίτητα με την διαθεσιμότητα των μέσων που χρησιμοποιούν για να το πραγματοποιήσουν Τέλος, η πλειοψηφία των ατόμων ήταν έγγαμοι και οι περισσότερες αυτοκτονίες έλαβαν χώρα εντός της οικείας.
Η Κρήτη βρίσκεται πάντα στην υψηλότερη ή στις υψηλότερες θέσεις με τις περισσότερες αυτοκτονίες εδώ και αρκετά χρόνια τόσο με βάση τα επίσημα στατιστικά δεδομένα όσο και σύμφωνα με τα στοιχεία του Παρατηρητηρίου Αυτοκτονιών της ΚΛΙΜΑΚΑ. Επιπρόσθετα, εντοπίζεται υψηλή συχνότητα παρα- αυτοκτονικών συμπεριφορών εντός της συγκεκριμένης περιφέρειας όπως ριψοκίνδυνη οδήγηση, κατάχρηση αλκοόλ και ουσιών, επίλυση προβλημάτων με την χρήση στρατηγικών που εμπεριέχουν βία, χαμηλή συμμόρφωση σε κάποια ιατρική φαρμακευτική αγωγή κ.α. οι οποίες αυξάνουν κατακόρυφα τον κίνδυνο της αυτοκτονίας.
Είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε τόσο μέσα από την επαφή μας με εξυπηρετούμενους του Κέντρου για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας όσο και από τους επιζώντες αυτοκτονίας που έχουν καταγωγή ή ζουν στην Κρήτη ότι ένα μεγάλο μέρος των ατόμων που αυτοκτόνησαν είχαν επισκεφτεί κάποιον επαγγελματία ψυχικής υγείας ή παρακολουθούνταν από κάποια υπηρεσία ψυχικής υγείας το διάστημα που έλαβε χώρα ο θάνατος. Η συνεχόμενη «πρωτιά» στις αυτοκτονίες των Κρητών οφείλει να ενεργοποιήσει τα αντανακλαστικά όλων μας ως επαγγελματίες ψυχικής υγείας σχετικά με τις ενδεχόμενες δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίζουν συνάδελφοι σε σχέση με την διαχείριση των αυτοκαταστροφικών ασθενών. Επιπρόσθετα, η ύπαρξη του στίγματος σε θέματα που αφορούν τη αυτοκτονία συχνά εμποδίζει τα ευάλωτα άτομα να αναζητήσουν βοήθεια αλλά παράλληλα ενδέχεται να παρεμποδίζει το έργο και των ίδιων των επαγγελματιών οι οποίοι πολλές φορές επηρεάζονται από αυτό.
Η πρόληψη της αυτοκτονίας περιλαμβάνει, εκτός των άλλων, την εναρμόνιση των επαγγελματιών ψυχικής υγείας στην αντιμετώπιση της αυτοκτονίας και των αυτοκαταστροφικών συμπεριφορών. Υπό αυτό το πρίσμα, κρίνεται ως απαραίτητο η εισαγωγή ενός ενιαίου πρωτοκόλλου εκτίμησης του αυτοκτονικού κινδύνου και διαχείρισης της αυτοκτονικότητας, το οποίο θα περιλαμβάνει κατευθύνσεις όπως η ενημέρωση τόσο του ίδιου του ατόμου για την επικινδυνότητα της διαταραχής του όσο και του υποστηρικτικού περιβάλλοντός του, πρακτική που εφαρμόζεται από ετών στο Κέντρο Πρόληψης της Αυτοκτονίας, και είναι δεδομένη σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες το οποίο θα λειτουργήσει τόσο προληπτικά όσο και αποτρεπτικά βοηθώντας στην διερεύνηση των δυσλειτουργιών του συστήματος ψυχικής υγείας και αντιμετωπίζοντάς τες να προσεγγίσουμε τους στόχους της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας για την μείωση του αριθμού των αυτοκτονιών έως το έτος 2030.
Κατσαδώρος Κυριάκος, Ψυχίατρος και Επιστημονικός Διευθυντής της ΚΛΙΜΑΚΑ
Ζαφειροπούλου Δήμητρα – Ψυχολόγος, Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας, ΚΛΙΜΑΚΑ
Πλουμή Βασιλική – Στατιστικολόγος, Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας, ΚΛΙΜΑΚΑ
Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας
Παρατηρητήριο Αυτοκτονιών, ΚΛΙΜΑΚΑ
Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία 1018
Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας