Αυτοκτονίες ανα Περιφέρεια για το Έτος 2021
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. οι υψηλότεροι δείκτες θνησιμότητας λόγω αυτοκτονίας για το έτος 2021 καταγράφηκαν κατά κύριο λόγο σε επαρχιακές πόλεις της Ελλάδος. Τα μεγαλύτερα ποσοστά για το αναφερόμενο έτος συγκεντρώθηκαν στα Ιόνια Νησιά, την Κρήτη και την Δυτική Ελλάδα όπως αποτυπώνεται και στην παρακάτω κάρτα.
Το ζήτημα της θεραπευτικής αντιμετώπισης των ατόμων με ψυχικά προβλήματα στις επαρχιακές πόλεις παραμένει ακόμη μείζονος σημασίας παρά την σημαντική πρόοδο που έχει σημειώσει η υλοποίηση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης τα τελευταία 20 χρόνια στην Ελλάδα. Η περιορισμένη (ή ακόμη και απούσα) πρόσβαση σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας σε αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές της χώρας μας παραμένει ακόμη τροχοπέδη ανάμεσα στους ευάλωτους πληθυσμούς και τις διαθέσιμες πηγές βοήθειας.
Μεγάλες μονάδες ψυχικής υγείας είναι εγκατεστημένες μόνο σε πυκνοκατοικημένες περιοχές ενώ τοπικές μονάδες είναι συχνά υποστελεχωμένες. Το πρόβλημα αυτό εντείνεται όταν μιλάμε για ζητήματα της επείγουσας ψυχιατρικής όπως η αυτοκτονία. Όπως μας πληροφορούν συχνά είτε άνθρωποι με αυτοκτονικό ιδεασμό είτε άνθρωποι που ανησυχούν για κάποιο οικείο πρόσωπο που εκφράζει αυτοκτονικές σκέψεις, αρκετές φορές οι άνθρωποι με επείγοντα ζητήματα ψυχικής υγείας αναγκάζονται να ταξιδέψουν πολλές ώρες προκειμένου να δουν κάποιον επαγγελματία ψυχικής υγείας και σε αρκετές περιπτώσεις αξιολογούνται από γενικούς ιατρούς και όχι από εξειδικευμένους επαγγελματίες.
Ένα ακόμη κρίσιμο ζήτημα που αυξάνει εντονότερα τον κίνδυνο της αυτοκτονίας στις επαρχιακές πόλεις αποτελεί και η αυξημένη πρόσβαση στα θανατηφόρα μέσα. Ειδικότερα σε περιφέρειες όπως η Κρήτη καθώς και σε άλλες περιφέρειες, ο αυτό-πυροβολισμός συνιστά μία από τις κυριότερες μεθόδους (μετά τον απαγχονισμό) με τους οποίους οι άνθρωποι βάζουν τέλος στην ζωή τους. Στο Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας της ΚΛΙΜΑΚΑ έχουμε σταθερά αναδείξει την αναγκαιότητα αναθεώρησης και επικαιροποίησης των κριτηρίων οπλοκατοχής και οπλοχρησίας καθώς και την εφαρμογή μιας πολιτικής ασφαλούς διαφύλαξης των όπλων ανεξάρτητα από την ύπαρξη παρουσίας αυτοκτονικού κινδύνου στα άτομα που την φέρουν. Ο περιορισμός της πρόσβασης στα θανατηφόρα μέσα θεωρείται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας μία από τις κυριότερες στρατηγικές πρόληψης της αυτοκτονίας και προστασίας των ευάλωτων ατόμων.
Προκειμένου να γεφυρωθεί το χάσμα που επικρατεί ανάμεσα στην πρόσβαση των ευάλωτων πληθυσμών της επαρχίας με τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας, στην ΚΛΙΜΑΚΑ λειτουργεί πάνω από 20 χρόνια το σύστημα τηλεψυχιατρικής τόσο στις Κινητές Μονάδες όσο και τις μονάδες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης του φορέα. Επιπρόσθετα, χρήση του συστήματος αυτού γίνεται και στις περιπτώσεις όπου δυσχεραίνεται η πρόσβαση των ανθρώπων με ενεργό αυτοκτονικό ιδεασμό με υπηρεσίες ψυχικής υγείας στην περιφέρεια όπου διαβιούν και γίνεται υποστήριξη τους για όσο διάστημα διαρκεί η αυτοκτονική κρίση και μέχρι να διασφαλιστεί η ομαλή μετάβασή σε μονάδες ψυχικής υγείας της περιοχής τους.
Τέλος, χρειάζεται να γίνει αναφορά στην ευθύνη που φέρουμε και οι ίδιοι ως επαγγελματίες υγείας και ψυχικής υγείας κατά την διαχείριση ενός ατόμου με αυτοκαταστροφικές σκέψεις και συμπεριφορές την αναγκαιότητα της ανάληψης βέλτιστων στρατηγικών διαφύλαξης της προστασίας της ζωής τους (όπως π.χ. σύσταση για απομάκρυνση από τα θανατηφόρα μέσα και εμπλοκή του υποστηρικτικού περιβάλλοντος στην θεραπευτική διαδικασία).
