ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΩΝ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023
Στο παρόν άρθρο παρουσιάζονται τα στοιχεία των τάσεων (αγγλ. trends) των αυτοκτονιών για τον Ιανουάριο του 2023 όπως καταγράφηκαν από το ερευνητικό δίκτυο καταγραφής του Κέντρου για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας της ΚΛΙΜΑΚΑ, το Παρατηρητήριο Αυτοκτονιών.
Αναλυτικότερα, τον φετινό Ιανουάριο καταγράφηκε ο υψηλότερος αριθμός αυτοκτονιών συγκριτικά με τα δεδομένα του Παρατηρητηρίου για τον ίδιο μήνα τα τελευταία πέντε χρόνια.
Η πλειοψηφία των αυτοχείρων συνεχίζουν να είναι οι άντρες σε ποσοστό 86% και ακολούθησαν οι γυναίκες σε ποσοστό 14%. Οι περισσότερες αυτοκτονίες καταγράφηκαν από ανθρώπους μέσης ηλικίας από 45 έως 59 ετών. Η πιο συχνή μέθοδος ήταν η πτώση με ποσοστό 28% και έπειτα ακολούθησε ο απαγχονισμός σε ποσοστό 25%. Σε επίπεδο περιφερειών, οι περιφέρειες της Αττικής, της Κρήτης και της Δυτικής Ελλάδος ήταν εκείνες στις οποίες συγκεντρώθηκε ο υψηλότερος αριθμός των θανάτων για τον πρώτο μήνα του χρόνου. Οι περισσότερες αυτοκτονίες, από όσα στοιχεία έγιναν γνωστά, για αυτόν τον μήνα έλαβαν χώρα πρωινές και μεσημεριανές ώρες. Το μεγαλύτερο μέρος των θανάτων πραγματοποιήθηκε εντός της οικείας των αυτοχείρων.
Τουλάχιστον 3 αυτοκτονίες έλαβαν χώρα σε σημεία υψηλής επικινδυνότητας της Ελλάδος (suicide hotspots) όπως ο Ισθμός της Κορίνθου και η Γέφυρα Αντιρρίου. Επιπρόσθετα, σημειώθηκε μία αυτοκτονία στο Φαράγγι της Αράδαινας στα Χανιά με πτώση από την μεταλλική γέφυρα που είναι εγκατεστημένη στην συγκεκριμένη τοποθεσία. Στο συγκεκριμένο σημείο είχε συμβεί άλλη μία αυτοκτονία το 2021, γεγονός θεωρούμε ότι πλέον καθιστά το φαράγγι ως ένα ακόμη hotspot αυτοκτονίας. Να υπενθυμίσουμε ότι ως hotspot αυτοκτονίας ή διαφορετικά ως σημείο υψηλής επικινδυνότητας για αυτοκτονία ορίζεται από την διεθνή βιβλιογραφία μία συγκεκριμένη τοποθεσία η οποία είναι προσιτή και προσβάσιμη από το κοινό και χρησιμοποιείται ως τόπος αυτοκτονίας. Τέτοιου είδους τοποθεσίες μπορούν να αποτελέσουν οι γέφυρες, τα ψηλά κτίρια, οι γκρεμοί, οι αγροτικές ή απομονωμένες τοποθεσίες και οποιαδήποτε άλλη τοποθεσία πληροί τα παραπάνω χαρακτηριστικά.
Τέλος, από τον συνολικό αριθμό των αυτοκτονιών που καταγράφηκε, ένας μεγάλος αριθμός προήλθε από πληροφορίες που λάβαμε από άτομα που απευθύνθηκαν στο Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας είτε μέσω της 24ωρης Γραμμής Παρέμβασης για την Αυτοκτονία 1018 είτε μέσω της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας της στην διεύθυνση help@suicide-help.gr. πληροφορώντας μας για αντίστοιχα περιστατικά οι οποίες είχαν καταγραφεί ως θάνατοι διαφορετικής αιτιολογίας και δεν δημοσιεύτηκαν στον ηλεκτρονικό ή έντυπο τύπο ούτε θα καταγραφούν επίσημα ως αυτοκτονίες στα στοιχεία της επίσημης στατιστικής υπηρεσίας.
Η αυτοκτονία αποτελεί μείζον ζήτημα της δημόσιας υγείας το οποίο παραμένει κρίσιμο στην χώρα μας και ως τέτοιο αναγνωρίζεται σε διεθνές επίπεδο. Όπως έχουμε επισημάνει ξανά και στο παρελθόν, οι αυτοκτονίες υποκαταγράφονται σε παγκόσμια κλίμακα κάτι που καθιστά τον αριθμό των επίσημων καταγεγραμμένων θανάτων ως ανεπαρκή καθώς δεν αντιπροσωπεύει την συνολική διάσταση του ζητήματος. Εκτιμάται ότι μία αυτοκτονία αντιστοιχεί σε 15 – 25 μη θανατηφόρες απόπειρες για τις οποίες δεν υπάρχει καμία επίσημη καταγραφή ενώ ο αριθμός των αυτοκαταστροφικών συμπεριφορών παραμένει ανυπολόγιστος.
Η ΚΛΙΜΑΚΑ και το Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας έχουν απευθύνει και συνεχίζουν να απευθύνουν συστάσεις για την εφαρμογή προληπτικών παρεμβάσεων σε κάθε επίπεδο αρχής γενομένης από την ευαισθητοποίηση του γενικού πληθυσμού στο ζήτημα της αυτοκτονίας, την εκπαίδευση ατόμων που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή επαφής με άτομα υψηλού κινδύνου όπως οι κλινικοί, οι εκπαιδευτικοί και τα σώματα ασφαλείας, καθώς και την έκκληση προς τους αρμόδιους φορείς να εφαρμόσουν αποτελεσματικές και χαμηλού κόστους προληπτικές παρεμβάσεις σε σημεία υψηλής επικινδυνότητας της Ελλάδος όπως η τοποθέτηση φυσικών εμποδίων ή τοποθέτηση πινακίδων με αναφορά σε τηλεφωνικές γραμμές άμεσης βοήθειας. Τέλος, η αναγκαιότητα εφαρμογής ενός θεσμικού πλαισίου προστασίας των αυτοκαταστροφικών ατόμων από την πολιτεία αποτελεί πάγιο αίτημα του φορέα.
Ευχαριστούμε πολύ όλους όσους ανώνυμα ή επώνυμα συμμετέχουν στο έργο του Παρατηρητηρίου Αυτοκτονιών πληροφορώντας μας σχεδόν καθημερινά για σχετικά περιστατικά και συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην ακριβέστερη αποτύπωση του ζητήματος της αυτοκτονίας στην χώρα μας και με αυτόν τον τρόπο στην πρόληψή του.
Κατσαδώρος Κυριάκος, Ψυχίατρος, Επιστημονικός Διευθυντής της ΚΛΙΜΑΚΑ
Ζαφειροπούλου Δήμητρα – Ψυχολόγος, Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας, ΚΛΙΜΑΚΑ
Πλουμή Βασιλική – Στατιστικολόγος, Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας, ΚΛΙΜΑΚΑ
—————————————————————————–
Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας
Παρατηρητήριο Αυτοκτονιών, ΚΛΙΜΑΚΑ
Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία 1018